Wprowadzenie
W tym roku 31 grudnia, w Kościele katolickim obchodzi się święto Świętej Rodziny, czyli Jezusa, Maryi i Józefa. Jest to zarazem święto każdej ludzkiej rodziny, która podobnie jak Rodzina Nazaretańska jest dziełem Ojca Niebieskiego i do Niego ma prowadzić, a w ziemskim życiu musi się zmierzyć z wieloma trudnościami. Dzisiaj, w czasach zmasowanego ataku na rodzinę, kryzysu małżeństwa i życia rodzinnego, Święta Rodzina ukazuje szczęśliwy model życia wspólnotowego, w którym na pierwszym miejscu jest Pan Bóg, a we wzajemnych relacjach stosowana jest zasada miłości i wzajemnego zaufania. W tym dniu w sposób szczególny dziękujemy Bożemu Miłosierdziu za dar naszych rodzin i prosimy o potrzebne łaski dla tych, które przeżywają trudności i kryzysy, a dla skłóconych i rozbitych rodzin prosimy o łaskę pojednania, wzajemnego przebaczenia, powrotu na drogę wzajemnej miłości i naśladowania w życiu Świętej Rodziny z Nazaretu.
słowo boże
PIERWSZE CZYTANIE (Rdz 15, 1-6; 21, 1-3)
Obietnica potomstwa
Czytanie z Księgi Rodzaju
Pan tak powiedział do Abrama podczas widzenia: «Nie obawiaj się, Abramie, bo Ja jestem twoim obrońcą; nagroda twoja będzie sowita».
Abram rzekł: «O Panie, mój Boże, na cóż mi ona, skoro zbliżam się do kresu mego życia, nie mając potomka; przyszłym zaś spadkobiercą mojej majętności jest Damasceńczyk Eliezer». I mówił: «Ponieważ nie dałeś mi potomka, ten właśnie, zrodzony u mnie sługa mój, zostanie moim spadkobiercą».
Ale oto usłyszał słowa: «Nie on będzie twoim spadkobiercą, lecz ten po tobie dziedziczyć będzie, który od ciebie będzie pochodził».
I poleciwszy Abramowi wyjść z namiotu, rzekł: «Spójrz na niebo i policz gwiazdy, jeśli zdołasz to uczynić»; potem dodał: «Tak liczne będzie twoje potomstwo». Abram uwierzył i Pan poczytał mu to za zasługę.
Pan okazał Sarze łaskawość, jak to obiecał, i uczynił jej to, co zapowiedział. Sara stała się brzemienną i urodziła sędziwemu Abrahamowi syna w tym właśnie czasie, jaki Bóg wyznaczył. Abraham dał swemu synowi, który mu się urodził, a którego mu zrodziła Sara, imię Izaak.
Oto słowo Boże.
PSALM RESPONSORYJNY (Ps 105 (104), 1-2. 3-4. 5-6. 8-9 (R.: por. 8a))
Refren: Pan Bóg pamięta o swoim przymierzu.
Sławcie Pana, wzywajcie Jego imienia, *
głoście Jego dzieła wśród narodów.
Śpiewajcie i grajcie Mu psalmy, *
rozgłaszajcie wszystkie Jego cuda.
Refren: Pan Bóg pamięta o swoim przymierzu.
Szczyćcie się Jego świętym imieniem, *
niech się weseli serce szukających Pana.
Rozmyślajcie o Panu i Jego potędze, *
zawsze szukajcie Jego oblicza.
Refren: Pan Bóg pamięta o swoim przymierzu.
Pamiętajcie o cudach, które On uczynił, *
o Jego znakach, o wyrokach ust Jego.
Potomkowie Abrahama, słudzy Jego, *
synowie Jakuba, Jego wybrańcy.
Refren: Pan Bóg pamięta o swoim przymierzu.
Na wieki pamięta o swoim przymierzu, *
obietnicy danej tysiącu pokoleń,
o przymierzu, które zawarł z Abrahamem, *
przysiędze danej Izaakowi.
Refren: Pan Bóg pamięta o swoim przymierzu.
DRUGIE CZYTANIE (Hbr 11, 8. 11-12. 17-19 )
Wiara Abrahama, Sary i Izaaka
Czytanie z Listu do Hebrajczyków
Bracia: Dzięki wierze ten, którego nazwano Abrahamem, usłuchał wezwania, by wyruszyć do ziemi, którą miał objąć w posiadanie. Wyszedł, nie wiedząc, dokąd idzie.
Dzięki wierze także i sama Sara, mimo podeszłego wieku, otrzymała moc poczęcia. Uznała bowiem za godnego wiary Tego, który udzielił obietnicy. Przeto z człowieka jednego, i to już niemal obumarłego, powstało potomstwo tak liczne jak gwiazdy na niebie, jak niezliczone ziarnka piasku na wybrzeżu morza.
Dzięki wierze Abraham, wystawiony na próbę, ofiarował Izaaka, i to jedynego syna składał na ofiarę, on, który otrzymał obietnicę, któremu powiedziane było: «Z Izaaka będzie dla ciebie potomstwo».
Pomyślał bowiem, iż Bóg mocen jest wskrzesić także umarłych, i dlatego odzyskał go, na podobieństwo śmierci i zmartwychwstania Chrystusa.
Oto słowo Boże.
ŚPIEW PRZED EWANGELIĄ (Por. Hbr 1, 1-2a )
Aklamacja: Alleluja, alleluja, alleluja.
Wielokrotnie przemawiał niegdyś Bóg do ojców przez proroków,
a w tych ostatecznych dniach przemówił do nas przez Syna.
Aklamacja: Alleluja, alleluja, alleluja.
EWANGELIA (Łk 2, 22-40)
Dziecię rosło, napełniając się mądrością
✠ Słowa Ewangelii według Świętego Łukasza
Gdy upłynęły dni ich oczyszczenia według Prawa Mojżeszowego, Rodzice przynieśli Jezusa do Jerozolimy, aby przedstawić Go Panu. Tak bowiem jest napisane w Prawie Pańskim: «Każde pierworodne dziecko płci męskiej będzie poświęcone Panu». Mieli również złożyć w ofierze parę synogarlic albo dwa młode gołębie, zgodnie z przepisem Prawa Pańskiego.
A żył w Jeruzalem człowiek imieniem Symeon. Był to człowiek sprawiedliwy i pobożny, wyczekujący pociechy Izraela; a Duch Święty spoczywał na nim. Jemu Duch Święty objawił, że nie ujrzy śmierci, aż zobaczy Mesjasza Pańskiego. Z natchnienia więc Ducha przyszedł do świątyni. A gdy Rodzice wnosili Dzieciątko Jezus, aby postąpić z Nim według zwyczaju Prawa, on wziął Je w objęcia, błogosławił Boga i mówił:
«Teraz, o Władco, pozwalasz odejść słudze Twemu w pokoju,
według Twojego słowa.
Bo moje oczy ujrzały Twoje zbawienie,
które przygotowałeś wobec wszystkich narodów:
światło na oświecenie pogan
i chwałę ludu Twego, Izraela».
A Jego ojciec i Matka dziwili się temu, co o Nim mówiono. Symeon zaś błogosławił Ich i rzekł do Maryi, Matki Jego: «Oto Ten przeznaczony jest na upadek i na powstanie wielu w Izraelu, i na znak, któremu sprzeciwiać się będą – a Twoją duszę miecz przeniknie – aby na jaw wyszły zamysły serc wielu».
Była tam również prorokini Anna, córka Fanuela z pokolenia Asera, bardzo podeszła w latach. Od swego panieństwa siedem lat żyła z mężem i pozostała wdową. Liczyła już sobie osiemdziesiąt cztery lata. Nie rozstawała się ze świątynią, służąc Bogu w postach i modlitwach dniem i nocą. Przyszedłszy w tej właśnie chwili, sławiła Boga i mówiła o Nim wszystkim, którzy oczekiwali wyzwolenia Jeruzalem.
A gdy wypełnili wszystko według Prawa Pańskiego, wrócili do Galilei, do swego miasta – Nazaretu.
Dziecię zaś rosło i nabierało mocy, napełniając się mądrością, a łaska Boża spoczywała na Nim.
Oto słowo Pańskie.
Rozważenie
Ilu można mieć bliźnich i na jak długo w swoim życiu? Na świecie żyje obecnie ponad 8 miliardów ludzi, niemożliwym jest, by znać wszystkich, z każdym się spotkać i przez całe życie utrzymywać jakiekolwiek osobiste relacje. A przecież mamy podobno kochać i szanować każdego człowieka.
W dzisiejszym czytaniu z Księgi Rodzaju przywołany zostaje Abram (czyli późniejszy Abraham), który zbliża się do kresu swego życia, nie doczekawszy się potomstwa. Oto Bóg składa mu obietnicę – jego potomkowie będą liczniejsi niż gwiazdy na niebie, a w relacji autora Listu do Hebrajczyków także liczniejsi niż piasek na brzegu rzeki. Nie chodzi tu nawet o dokładną ich liczbę, ale wielkie mnóstwo ludzi, którzy są wyraźnym znakiem obfitości Bożej łaski i Jego wierności danemu człowiekowi słowu. „Pan Bóg pamięta o swoim przymierzu” – tak przed chwilą śpiewaliśmy.
Niewątpliwie cała Ewangelia, którą znamy zachęca nas do kochania wszystkich ludzi, także tych, których w życiu osobiście nie spotkamy. Dzieje się to choćby przez naszą życzliwość wobec nich, pragnienie pokoju w każdym narodzie, troskę o poszanowanie każdego ludzkiego życia, choćby najmniejszego i najsłabszego oraz przez naszą pomoc chorym i potrzebującym, nawet jeśli nie znamy osobiście poszkodowanych w różnych katastrofach i tragediach na świecie.
Bóg daje jednak nam także bardzo konkretny sposób miłowania naszych bliźnich, kiedy miłość sprawdza się nie tylko w modlitwie za kogoś na świecie i złożonej ofierze w czasie pilnej zbiórki. Takim Bożym sposobem jest nasza rodzina – konkret, który wymaga niewątpliwie rezygnacji z samego siebie, pewnego trudu, ale jednocześnie daje człowiekowi poczucie spełnienia, radości i dostrzegalne owoce miłości.
Nie bez powodu w okresie Bożego Narodzenia, kiedy świętujemy Wcielenie Syna Bożego, czyli ukonkretnienie w sposób dla nas dostrzegalny Bożej miłości – Słowo stało się Ciałem – obchodzimy także święto Świętej Rodziny. To – oprócz całego bogactwa duchowych treści – także wyraźne wskazanie, gdzie i jak ukonkretnia się nasza miłość wobec bliźnich. Ludzie przedstawieni nam do kochania na pierwszym miejscu są bardzo blisko nas, na wyciagnięcie ręki, można powiedzieć na odległość naszego serca. Osiągalni przez nasze uczucia, postawy, zarówno przez najzwyklejszą codzienność i prozaiczność, jak i najgłębsze wzruszenia.
Jezus, Maryja i Józef tworzą tak jak i my rodzinę, wspólnotę znaną każdemu nie po to, by wskazać jakiś nieosiągalny ideał miłości. Żyją w rodzinie, by i w nas obudziła się, także i dziś, wdzięczność za ten Boży sposób dawania szczęścia i przynoszenia dojrzałych owoców życia. „Przedzieramy się” duchowo przez barierę czasu i niektórych naszych wyobrażeń i uświadamiamy sobie, że i im nie ze wszystkim było łatwo i potrzeba było, jak to w rodzinie, wytrwałości, cierpliwości i ustąpienia ze swojej woli, ale także byli cały czas zjednoczeni wokół Bożego Syna, wcielonego Miłosierdzia i Przebaczenia. To sprawiło, że, dokładając również swoich osobistych starań, pracy, ich rodzina jest Świętą Rodziną.
W jaki sposób drugi człowiek obok nas staje się naszym najbliższym bliźnim? Mąż staje się bliźnim dla żony, a ona dla niego? Podobnie dzieci względem rodzicom, a także odwrotnie, tworząc między sobą szczególną więź? To wszystko wynika z poszukiwania tego jedynego, który autentycznie jednoczy wszystkich i wszystko.
Szopka betlejemska niesie w sobie zawsze to głębokie przesłanie – w centrum wspólnoty jest Jezus i każdy zwrócony ku Niemu. Dziś, stając ponownie na Eucharystii, a może i podchodząc także z dziećmi do żłóbka w naszym kościele, czy innym miejscu, zwróćmy uwagę na to, co mówi nam ten piękny zwyczaj.
Spośród tylu ludzi na świecie, których szanujemy i kochamy, stajemy się prawdziwą rodziną, okazującą sobie miłosierdzie i przynoszącą dojrzałe owoce, przez zjednoczenie wokół Jezusa i życie według Jego Ewangelii. Ludzie stają się dla nas prawdziwymi bliźnimi przez prawdziwe życie w łączności z Bogiem. Tak i my również jako rodzina „rośniemy i nabieramy mocy, napełniając się mądrością, a łaska Boża spoczywa na Nas” (por. Łk 2,40).
