Święty Jan Bosko – Ojciec i Nauczyciel Młodzieży

Jan Bosko przyszedł na świat 16 sierpnia 1815 roku w Becchi, niewielkiej wiosce położonej około 40 km od Turynu. Był synem skromnych piemonckich wieśniaków. Jego dzieciństwo naznaczyła wielka strata – w wieku zaledwie dwóch lat stracił ojca. Matka, Franciszka, z oddaniem i miłością samotnie wychowywała trzech synów, zaszczepiając w nich głęboką wiarę i poczucie odpowiedzialności.

Młodość Jana upłynęła w ubóstwie, a potrzeba pomocy rodzinie zmusiła go do podjęcia pracy już w bardzo młodym wieku. Jednak mimo trudności życiowych nie porzucał marzeń o nauce i kapłaństwie. W wieku dziewięciu lat przeżył senne widzenie, które stało się zapowiedzią jego przyszłej misji – pracy wychowawczej z młodzieżą. Zrozumiał, że ma prowadzić młodych ludzi do Boga, nie siłą, lecz miłością i dobrocią.

Już jako chłopiec wykazywał niezwykłą charyzmę i pomysłowość. Zauważył, że kuglarze i cyrkowcy przyciągają tłumy, dlatego sam nauczył się sztuczek i występował przed rówieśnikami. Podczas tych spotkań nie tylko bawił, ale także modlił się z nimi, śpiewał pobożne pieśni i dzielił się zasłyszanym na Mszy świętej kazaniem. Był to początek jego wielkiego dzieła wychowawczego.

Droga do kapłaństwa i misja wśród młodzieży

Pierwszą Komunię Świętą przyjął w wieku 11 lat. W wieku 14 lat rozpoczął naukę u pewnego emerytowanego kapłana, lecz po roku musiał ją przerwać z powodu jego śmierci. W kolejnych latach, mimo braku środków finansowych, z determinacją zdobywał wiedzę, pracując, aby opłacić naukę i utrzymanie.

Po ukończeniu szkoły średniej wstąpił do seminarium duchownego w Turynie. Tam jego duchowym przewodnikiem stał się św. Józef Cafasso, który pomógł mu wzrastać w wierze i przygotować się do kapłaństwa. 5 czerwca 1841 roku Jan Bosko otrzymał święcenia kapłańskie.

Już kilka miesięcy później, 8 grudnia, spotkał na ulicy opuszczonego 15-letniego chłopca. Był to moment przełomowy – od tego dnia zaczął gromadzić wokół siebie młodzież, szczególnie tę najbardziej zagubioną i pozbawioną perspektyw. Uczył ich prawd wiary, pomagał znaleźć uczciwą pracę, organizował dla nich naukę i zajęcia rekreacyjne.

Narodziny dzieła salezjańskiego

Widząc ogromną potrzebę wsparcia młodych ludzi, Jan Bosko założył Pobożne Towarzystwo św. Franciszka Salezego – zgromadzenie salezjanów (1859), które miało zapewnić wychowanie i opiekę ubogiej młodzieży. W 1872 roku powstało również zgromadzenie Córek Maryi Wspomożycielki Wiernych, przeznaczone dla dziewcząt.

Salezjański system wychowawczy, zwany „systemem prewencyjnym”, opierał się na trzech filarach: rozumie, religii i miłości. Święty Jan Bosko wierzył, że młodzież najlepiej kształtuje się w atmosferze zrozumienia i serdeczności, a nie surowego rygoru i przymusu. Dzięki temu stał się jednym z największych pedagogów w historii Kościoła.

Misje, cuda i świętość

Działalność św. Jana Bosko szybko wykroczyła poza granice Włoch – jego duchowi synowie wyruszyli na misje do Ameryki Południowej i innych zakątków świata, niosąc edukację, wiarę i nadzieję tam, gdzie panowało ubóstwo i beznadzieja.

Był człowiekiem głębokiej modlitwy, a jednocześnie niezwykle aktywnym działaczem społecznym. Posiadał także liczne charyzmaty – znane są przypadki jego bilokacji, daru proroctwa czy cudownych uzdrowień. Jego niezwykła intuicja i umiejętność odczytywania ludzkich serc sprawiały, że przyciągał do siebie tysiące ludzi.

Zmarł 31 stycznia 1888 roku, otoczony miłością swoich wychowanków. Jego dzieło kontynuują dziś salezjanie, którzy działają na całym świecie, prowadząc szkoły, oratoria, parafie i misje.

Papież Pius XI beatyfikował go w 1929 roku, a kanonizował w Wielkanoc 1 kwietnia 1934 roku.

„Wychowanie jest sprawą serca” – to jedno z jego najsłynniejszych zdań, które wciąż inspiruje kolejne pokolenia wychowawców i pedagogów.